Fenigrè
Trigonella foenum-graecum
Fabaceae Leguminosae
Àutri noum : Fenegrè, Senigrè, Senegrè, Sinegrè.
Noms en français : Fenugrec, Sénégrain.
Descripcioun :Lou fenigrè que nous vèn dis Indo e d'Óuriènt-Mejan es esta proun cultiva à passa tèms, tre l'Age-mejan. Aro èi devengu forço rare au nostre. Sèmblo proun à Trigonella gladiata, pamens se tèn dre, si fueio soun mai grando (> 11 mm), sa dòusso mai longo (> 5 cm, sènso lou bè) e si grano soun mai lisco.
Usanço :Li grano soun couneigudo coume sabourun en Asìo e au Maghreb e coume planto medecinalo. Es uno planto vertuouso contre lou diabète, d'ùni cancer e li proublèmo de coulesteròu bonodi sis anti-óussidant. Fai passa li mau d'estoumac e la fatigo. Es couseia de manja li grano greiado, grihado o boulido emé de méu pèr leva un pau l'amarun.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Trigonella
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 11 à 12 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1000 m
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Ermas
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Óurigino asiatico
Ref. sc. : Trigonella foenum-graecum L., 1753
Calamandrié
Teucrium chamaedrys
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Pichot-chaine, Erbo-dóu-pichot-chaine, Cheineto, Erbo-di-masco, Pichot-roure.
Noms en français : Germandrée d'Allemagne, Germandrée petit chêne.
Descripcioun :Lou pichot-chaine, proun coumun, se rescountre sus li roucaio e tepiero seco de garrigo fin qu'i mountagno mejano. Se recounèis à sa flour roso e, de segur à sa fueio que douno d'èr à-n-aquelo dóu chaine en tout pichot (mai pas toujour).
Usanço :Es uno planto couneigudo pèr èstre "depurativo" que se bèu en tisano : "Es lou meiour depuratiéu qu'eisisto" (O. Madon, op.cit. p. 137). Ajudo à lucha contro lou mau d'os : "Iéu fasiéu uno curo de pichot-roure : uno enfusioun lou matin, uno infusioun lou souar, pendènt 21 jour, au printèms e à l'autouno, dous cop pèr an. S'acampo au printèms, quant es flouri (ib.).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 5 à 30 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Teucrium
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Tepiero roucaiouso
- Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Bos clar
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Teucrium chamaedrys L., 1753